صبح روز پنجشنبه حکومت قزاقستان اعلام کرد که ۲۶ معترض که آنها را “جنایتکاران جنگی” خوانده، در درگیریهای روزهای گذشته کشته و بیش از ۳ هزار نفر هم بازداشت شدهاند
گزارشها میرسانند که اولین گروه از سربازان تحت فرماندهی روسیه در بحبوحه سرکوب خشونتآمیز اعتراضات ضد دولتی وارد قزاقستان شدهاند
مقامات دولتی قزاقستان بعد از چند روز از آغاز نا آرامیها که به خاطر افزایش قیمت مواد سوخت رخ داد تایید کردهاند که تعدادی از نیروهای امنیتی و تعدادی از معترضان در درگیریهای خشونتبار کشته شدهاند.
به نقل روزنامه بی بی سی فارسی
هم زمان با اعزام سربازان روسیه به قزاقستان، خبرنگار بیبیسی گفته است که میدان مرکزی شهر آلماتی به میدان جنگی تبدیل شده است و صدای رگبار مسلسل طی شب در بزرگترین شهر قزاقستان شنیده میشود.
به گفته مقامات دولتی تا به حال ۱۸ نیروی امنیتی کشته و ۷۴۸ نفر نیز زخمی شدهاند.
به نقل از رسانه های دولتی، انتظار میرود که قاسم جومارت توکایف، رئیسجمهور قزاقستان امروز در جمع مردم سخنرانی کند.
سازمان ملل متحد , ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه از همه طرفها خواستهاند که از اعمال و انجام هرگونه خشونت پرهیز کنند.
سربازان نظامی روسی تحت عنوان اعضای “سازمان پیمان امنیت جمعی” به قزاقستان وارد شدهاند.
در ایالات متحده، دولت جو بایدن علیه هرگونه نقض حقوق بشر بدست نیروهای تحت رهبری روسیه هشدار داده و گفته است: جهان نظارهگر است.
مقامهای قزاقستان میگویند که دستکم ۱۸ تن از سربازان حکومت و عضو نیرو امنیتی در آلماتی جان باختهاند و پلیس این کشور گفته که دهها نفر که آنها را “شورشگر” توصیف کرد در طول شب کشته است.
سائول خانم ۵۸ ساله و کارگر ساختمانی که در تظاهرات شرکت داشت به خبرگزاری فرانسه گفت که به چشم خود دیده نیروهای امنیتی به طرف مردم شلیک میکنند.
او گفت: “ما شاهد مرگ مردم بودیم. همانجا حدود ده نفر کشته شدند.”
حکومت قزاقستان گفت که ۲۲۹۸ نفر از معترضان را بازداشت شدهاند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، میگوید که اعزام نیروهای خارجی به قزاقستان باید با احتیاط انجام شود. او گفت که این حرکت نباید استقلال این کشور را تضعیف کند.
REUTERS
این اولین بار است که کشورهای عضو “سازمان پیمان امنیت جمعی”، به رهبری روسیه در حمایت یکی از کشورهای عضو خود، نیروهایش را اعزام کرده است. گفته شده است قرار است که شمار این “نیروهای به حدود ۲۵۰۰ نفر بالغ شود.
یک سخنگوی کمیسیون اروپا هم ضمن دعوت طرفها به “خویشتنداری” گفته که بررسی این موضوع که آیا اتحادیه اروپا به دلیل خشونتها ممکن است یکجانبه مشارکتهایش با قزاقستان را قطع کند، هنوز خیلی زود است.
استفان دوجاریک سخنگوی سازمان ملل هم گفت: “ما امروز صبح مطلع شدیم که سازمان پیمان امنیت جمعی به رهبری روسیه براساس توافق میان این سازمان و قزاقستان نیروهای نظامی خود را به آلماتی می فرستد. برای ما مهمترین موضوع این است که نیروهای امنیتی، خواه قزاق و خواه غیر قزاق، معیارهای حقوق بشری را به یک میزان رعایت کنند و از حق مردم برای اعتراض مسالمت آمیز دفاع کنند
:به نقل از خبرگزاری بی بی سی
براساس گزارشهای رسیده از قزاقستان، دولت به منظور جلوگیری از ارتباط معترضان با یکدیگر و انتشار اخبار تظاهرات، شبکه ارتباط اینترنتی را قطع کرده و تلویزیون دولتی امروز گزارش کرد که بانک مرکزی قزاقستان تمامی عملیات بانکی در این کشور را به حالت تعلیق درآورده است.
به گفته پلیس، گروهی از معترضان که پیشتر چند ساختمان دولتی را به آتش کشیده بودند، سعی داشتند به
به گفته منابع دولتی تظاهرکنندگان “مسلح” هستند و رئیس جمهوری قزاقستان از کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی متشکل از روسیه، ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان برای “مقابله با تروریستهای مسلح” درخواست کمک کرد.
نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان، گفته است که این سازمان برای “بازگرداندن ثبات” در قزاقستان به این کشور نیرو اعزام خواهد کرد.
مشخص نیست متحدان دولت قزاقستان چه تعداد نیرو به این کشور خواهند فرستاد و قرار است آنها برای چه مدت در قزاقستان باقی بمانند.
مداخله روسیه
به گزارش خبرگزاری روسی اینترفاکس، لئونید کلاشنیکوف، نماینده روسیه در سازمان پیمان امنیت جمعی گفته است که نیروهای اعزامی “تا زمانی که رئیس جمهور قزاقستان لازم بداند در آنجا باقی خواهند ماند” و افزوده است که ماموریت این نیروها “حفاظت از زیرساختهای” قزاقستان است.
قاسم جومرت توقایف، رئیس جمهوری قزاقستان، که پیشتر معترضان را تروریست خوانده بود در دومین سخنرانی تلویزیونی خود گفت که “آلماتی هدف حمله قرار گرفت، ویران شد، منهدم شد، مردم آلماتی قربانی حملات تروریستها و راهزنان شدند، بنابراین وظیفه ماست که هر اقدام ممکنی را برای محافظت از کشورمان به کار گیریم.”
مقر پلیس نزدیک شده و آن را به تصرف درآورند که با آتش نیروهای دولتی مواجه شدند.
در سالهای اخیر حکومت و رهبران سوریه و ایران هم بارها مخالفان سیاستهای خود را “تروریست” خواندهاند و با این ادعا، مقابله مسلحانه با اعتراضات انجام داده اند.
تظاهرات روان در قزاقستان به اعتراض به تصمیم حکومت به دو برابر شدن قیمت مواد سوخت خودرو آغاز شد اما به سرعت به نقاط مختلف این کشور سرایت کرد و با اعتراض علیه حکومت و رهبری آن ادامه یافته است.
قزاقستان که زمانی یکی از جمهوریهای آسیایی تشکیل دهنده اتحاد شوروی بود با فروپاشی اتحاد شوروی در سال ۱۹۹۰ استقلال خود را به دست آورد. از زمان کسب استقلال تا سال ۲۰۱۹، نور سلطان نظربایف با اعلام پیروزی در پنج دوره انتخابات ریاست جمهوری، بر این کشور حکومت کرد و حزب او نیز اکثریت کرسیهای پارلمان را در دست داشته است.
از حکومت آقای نظربایف به عنوان یک رژیم دیکتاتوری توام با کیش شخصیت نام برده شده است.
پس از تصمیم وی به کنارهگیری از قدرت، قاسم جومرت توقایف، رئیس سنا، به این سمت دست یافت هرچند آقای نظربایف نیز بعضی مناصب مهم دولتی را همچنان حفظ کرد.
با وجود وعده اصلاحات توسط رئیس جمهوری جدید، تغییر در راس دولت باعث تغییر چندانی در شرایط سیاسی و اقتصادی نشده و فقدان آزادی سیاسی و حق انتقاد به فساد و بیکفایتی تداوم بخشیده است. ه گفته تحلیلگران، اگرچه تظاهرات کنونی در اعتراض به تصمیم دولت برای افزایش بهای سوخت آغاز شد، اما زمینه آن را نارضایتی طولانی مدت مردم فراهم کرده بود.
دخالت روسیه در قزاقستان در حالی گزارش میشود که تجمع نیروهای نظامی روسی در مرز با اوکراین باعث تنش با آمریکا و کشورهای اروپای غربی شده است.
هنوز مقامات ارشد دولت جو بایدن در آمریکا در مورد تحولات قزاقستان و تصمیم روسیه و متحدانش به اعزام نیرو به این کشور موضع صریحی اتخاذ نکردهاند اما سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در توییتر خود نوشته است: “ما از گزارشهای اعتراضات سراسری در قزاقستان مطلع هستیم و دولت ایالات متحده خواستار حل و فصل مسالمتآمیز وضعیت اضطراری … بوده معترضان و دولت را به خویشتنداری فرا میخواند.”
وی همچنین خشونت و تخریب ساختمانها را محکوم کرده و خواستار برقراری ارتباط اینترنتی شده است.
